ویـترین نـمایش آثــار طــراحان بستـه‌بنـــدی ایــــران

گفتگوی اختصاصی میهمانان دومین دوسالانه ی طراحان بسته بندی با رسانه ها

امسال در دومین دوره برگزاری دوسالانه‌ی طراحان بسته بندی کشور، Backbone Branding Studio که جوایز متععد جهانی را در طراحی بسته‌بندی از آن خود کرده است میهمان این رویداد بود. این استودیو که به تازگی در مادرید جایزه طلای Penawards 2017 را نصیب خود کرده بود با ۵ نفر از اعضای اصلی خود به دعوت دوسالانه بسته بندی به تهران آمد. از آنجایی که این میهمانان در روز مراسم اهداء جوایز و سخنرانی و نیز در روز برگزاری ورکشاپ  در مدرسه ویژه برنامه ی فشرده ای را پشت سر گذاشتند تصمیم بر این شد تا بتوانند گفتگویی رو در رو با رسانه ها را درباره موضوعات مختلف انجام دهند. آنچه می‌خوانید خلاصه ای از این گفتگواست که در کافه ژس و فضایی راحت و صمیمی برگزار شده است.

در این گفتگو علاوه بر اعضای Backbone Branding Studio ، ایمان آل مظفر، امراله فرهادی، مهرداد ذوالنور و مترجمین زبان انگلیسی و ارمنی (شیوا حیدری و آرین اوهانیان) نیز حضور داشتند و مهرداد ذوالنور با توضیح مختصری در مورد آنچه در روزهای گذشته در این دوسالانه انجام شده و تکمیل اطلاعات همکاران مطبوعاتی بحث را آغاز نمود.استفان آذریان موسس و مدیر خلاقیت، استفان آوانسیان برند استراتژیست، الیزا مالخاصیان طراح گرافیک ارشد، کریستین خلوشیان مدیر هنری و مری سرگسیان  مدیر روابط عمومی که بعد از سفر یک هفته‌ای خود  ۲۴ مهرماه ایران را ترک و به کشورشان ارمنستان برگشتند صحبتهای خود را اینگونه آغاز نمودند:

در ابتدا استفان آوانسیان ضمن ابراز خرسندی از حضور در ایران گفت: بسیار از دعوت شدن به ایران خرسندم زیرا انتظار این میزان استقبال از کارهایمان را در ایران نداشتم. او افزود: این میزان فعالیت بزرگ و جدی در ایران برایم جذاب بود اما نکته‌ای که بسیار مرا تحت تأثیر قرارداد، فعالیت گسترده برنامه دوسالانه بسته‌بندی در ایران بود که انتظار آن را نداشتم.

استراتژیست برند ِ بک بن استودیو ، سطح کارهای انجام‌شده حوزه بسته‌بندی را در ایران قابل‌توجه خواند و بیان کرد: به نظر من کارهای خوب و بزرگی داخل ایران در دست انجام است که سبب شده پتانسیل بالایی در این عرصه به وجود آید به همین خاطر فکر می‌کنم که آینده خوبی را در این بازار شاهد خواهیم بود. آوانسیان گفت: زمانی که از ما دعوت شد تا برای دو سالانه بسته‌بندی به ایران بیاییم، خوشحال شدیم زیرا از نظر فرهنگی شباهت‌های بسیاری بین ایران و ارمنستان وجود دارد اما در کنار آن دو مسئله مهم نیز وجود دارد. یکی  آنکه بسته‌بندی‌ها در کشورها تاثیر زیادی در فروش محصولات دارند و از طرف دیگر می‌توانند تاثیرات مطلوبی نیز در زندگی خریدارها داشته باشند. بسته بندی کیفیت محصولات را بالا می‌برد و این موضوع سبب می‌شود تاثیرات خوبی در آینده افراد داشته باشد. ایران دارای شباهت‌های فرهنگی با ارمنستان است و فکر می‌کنم این شباهت‌های فرهنگی می‌تواند اثربخشی خوبی به همراه داشته باشد زیرا بسته‌بندی علاوه بر تأثیرگذاری زیادی که روی فروش صاحبان صنایع دارد در زندگی روزمره مردم نیز بسیار مؤثر است.

او تأکید کرد: قبلاً در ارمنستان نیز مسئله بسته‌بندی چندان جدی نبود و کارها صرفاً به نصب یک برچسب منحصر می‌شد اما امروز به‌ مرور زمان و با توجه به کارهایی  که انجام شده، این عرصه تغییرات زیادی را تجربه کرده است به‌نحوی‌که صاحبان صنایع توانسته‌اند از مرزهای ارمنستان فراتر بروند و به صادرات موفق دست یابند.

استفان آذریان، مدیرخلاقیت و مؤسس بک بن در ادامه این جلسه از مهمان‌نوازی ایرانیان تشکر کرد و دراین‌باره گفت: میزان مهمان‌نوازی ایرانیان بسیار بیشتر از حد انتظار ما بود به همین خاطر معتقدم که اینگونه تبادل تجربه‌ها تأثیر بسیارخوبی را هم برای ما و هم نسل بعدی همکارانمان به دنبال خواهد داشت. او عرصه طراحی بسته‌بندی در ایران را روبه‌جلو خواند و بیان کرد: من تا امروز بارها به ایران سفر کرده‌ام و هر بار دیده‌ام که عرصه طراحی بسته‌بندی رشد خوبی را تجربه کرده است به همین خاطر معتقدم که برنامه دوسالانه بسته‌بندی این رشد را به شکلی حرفه ای تسریع خواهد کرد.

توجه به روانشناسی مخاطب در طراحی بسته بندی

مدیر و مؤسس بک بن، بسته‌بندی را در سطح دنیا دارای اهمیت فوق‌العاده خواند و اظهار کرد: در تمام دنیا مسابقاتی وجود دارد که نشان می‌دهد عرصه بسته‌بندی از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. از نظر من حساسیتی که روی بسته‌بندی وجود دارد این امکان را به طراحان می‌دهد که تغییر ایجاد کنند و به‌اندازه‌ای که می‌توانند تأثیرگذار باشند. در واقع این مسئله یکی از روش‌های رشد فرهنگی در زندگی انسان‌هاست لذا طراحان می‌توانند در این عرصه مؤثر عمل کنند به همین خاطر من معتقدم که ایران در این عرصه آینده خوبی را خواهد داشت. استفان آوانسیان، استراتژیست استودیو بک بن در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چقدر علم روانشناسی در شناخت بازار مخاطب طراحی و بسته‌بندی، مؤثر است، گفت: این بحث اهمیت زیادی دارد زیرا در این عرصه زیبایی صرف، مدنظر ما نیست. به‌خصوص که در سال‌های اخیر و در قسمت مواد غذایی مواردی چون سالم و ارگانیک بودن غذاها بسیار مورد توجه مردم قرار گرفته است.

او ادامه داد: امروز تغذیه سالم یکی از دغدغه‌های مردم به شمار می‌رود لذا وظیفه ماست که این پیام را به شکلی درست به مردم برسانیم به همین خاطر صرفاً نوشتن اطلاعات روی بسته مواد غذایی کافی نیست. استراتژیست برند بک بن بر ویژگی‌های یک برند برای طراحی بسته‌بندی تأکید کرد و افزود: امروزه برندها وعده‌هایی را به خریدار می‌دهند لذا لازم است که ما به این ویژگی‌ها توجه کنیم به همین خاطر در مرحله نخست رده سنی مخاطب و نوع  پیامی که قرار است منتقل شود، مورد بررسی قرار می‌گیرد.

آوانسیان تصریح کرد: به‌عنوان‌ مثال ما سعی می‌کنیم که برای انتقال پیامی چون استفاده از غذاهای مناسب به جوانان، ترفندهای جوان‌پسند به کار بگیریم و یا بالعکس در مورد گروه سنی مسن‌تر ما همواره به مسائل نوستالژیک توجه داریم و سعی می‌کنیم که با استفاده از خاطرات آنان را جذب کنیم.

ضعف مشهور بسته بندی صنایع دستی در ایران

کریستین خلوشیان مدیر هنری بک بن استودیو نیز در پاسخ به این سؤال که عرصه صنایع‌دستی ایران را به لحاظ بسته‌بندی چگونه ارزیابی می‌کنند، گفت: ضعف عرصه بسته‌بندی در صنایع‌دستی ایران امری مشهود است زیرا خود من از دیدن این آثار بسیار لذت بردم اما وقتی مسئله به خرید می‌رسد این ارتباط معنایی و احساسی با مخاطب به‌یک‌باره کاملاً قطع می‌شود زیرا فروشندگان بسته‌بندی درخور زحمت و شأن اثر به خریدار ارائه نمی‌کنند. او افزود: طبیعی است که اگر از دیدگاه مخاطب به مسئله نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که با توجه به هزینه بالای صنایع‌دستی انتظار بسته‌بندی بهتری وجود دارد لذا مسئولیت بزرگی بر عهده طراحان در این مقطع زمانی است چراکه به‌جز مواد غذایی و محصولات روزمره باید به این عرصه تحت عنوان یک مسئولیت اجتماعی نگاه کنند. درواقع تغییر این روش بر عهده طراحان است.

استفان آوانسیان نیز در ادامه این بحث گفت: ما درگذشته این مشکل را در ارمنستان شاهد بودیم. با توجه به اینکه صنعت توریسم و صنایع‌دستی برای ارمنستان از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است دولت وارد این عرصه شد و کارهایی را روی آن انجام داد. او افزود: ما وقتی کارهایی را در مدرسه ویژه دیدیم متوجه این امر شدیم که کار در حوزه صنایع‌دستی می‌تواند توسط دولت انجام نشود اما قطعاً کاری نیست که یک نفر بتواند انجام دهد. به نظر من اگر فعالان عرصه صنایع‌دستی گرد هم جمع شوند، می‌توانند ارتباط خوبی برقرار کنند و مشکلات پیش رو را بردارند. حتی می‌توان در این عرصه پروژه‌های دانشجویی تعریف کرد.استراتژیست برند بک بن تصریح کرد: هنر سنتی ایران دارای سابقه زیادی است اما یقیناً این عرصه هنوز به مدرنیستم متصل نشده است به همین خاطر برقراری این ارتباط بر عهده طراحان است.

کریستین خلوشیان نیز در ادامه این جلسه در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه چگونه آثاری با ویژگی بین‌المللی توسط این کمپانی ارائه می‌شود گفت: این مسئله بستگی به تعریف هر پروژه دارد. در بدو امر ما بررسی می‌کنیم تا بدانیم کار از کجا شروع‌ شده است. لذا اگر کار متعلق به امارات است ما تحقیقات فرهنگی روی این منطقه انجام می‌دهیم. او افزود: یک طراح باید بتواند به ‌صورت بین‌المللی کار انجام دهد لذا این‌گونه نیست که ما یک ویژگی خاصی را از یک کشور برای همه آثار کپی کنیم. مدیر هنری برند بک بن تصریح کرد: تحقیق اولیه به ما مسیر می‌دهد و کمک می‌کند که بتوانیم بر اساس آن طراحی را انجام دهیم. خلوشیان با اشاره به فرهنگ غنی ایران گفت: ایران دارای فرهنگی غنی و جذاب است اما نمی‌توان تنها چند ایده از این کشور دریافت کرد و آن را به همه تعمیم داد. مسئله اینجاست که فرهنگ ایران می‌تواند به یک طراح مسیر بدهد اما بین‌المللی کردن موضوع چیزی است که طراح باید به آن دست یابد زیرا این بخش نقطه قوت برند به شمار می‌رود.

الهام و احساس عامل خلاقیت در طراحی بسته بندی

در ادامه این جلسه کریستین خلوشیان مدیر هنری بک بن در پاسخ به این سؤال که چقدر فضای معماری شهرهایی چون ابیانه، کاشان و اصفهان روی کارهای آینده‌شان تأثیرگذار است گفت: این نخستین باری است که من به ایران می‌آیم البته پیش‌ از این درباره این کشور غنی بسیار مطالعه کرده و عناصر فرهنگی آن را تا حدودی می‌شناختم. او افزود: به نظر من وسایل تزئینی ایران تأثیر بسیار خوبی بر روی من داشت. ابیانه یک شهر فوق‌العاده است که به نظرم می‌توان از آن برای برند سازی مکان استفاده کرد زیرا در این بخش مهم است که بتوان یک نقطه اولیه را مدنظر قرارداد و سپس با تخیل ابعادی به آن افزود.
الیزا مالخاصیان طراح گرافیک ارشد بک بن نیز توضیح داد: طراحی این‌گونه نیست که صرفاً چند عنصر خاص را بتوان به پروژه بعدی افزود زیرا این عناصر به تجربه، الهام و احساس طراح مربوط است. او افزود: به نظر من احساسی که از دیدن یک اثر زیبا در وجود طراح انباشته می‌شود، می‌تواند در پروژه‌های بعدی خود را نشان دهد لذا قطعاً نمی‌توان آن را به‌عنوان عناصر مجزا مشخص کرد.

خلوشیان درباره دلیل موفقیت برند بک بن گفت: در حال حاضر طراحی بسته‌بندی، بسیار محبوب است کما اینکه بسیاری از مصرف‌کنندگان حاضرند پول بیشتری را برای دریافت یک بسته‌بندی زیبا پرداخت کنند.

او افزود: ارمنستان کشور کوچکی است اما ما تمام تلاش خود را می‌کنیم که روند بسته‌بندی را در آن بهبود ببخشیم لذا قدم‌به‌قدم خودمان را به سمت رشد پیش بردیم لذا این ویژگی برند ماست که از تکامل خود ما شکل می‌گیرد. مالخاصیان همچنین گفت در طراحی موج خاصی وجود دارد که شما به‌عنوان یک طراح خود را با آن هماهنگ می‌کنید  لذا حرکت در این موج می‌تواند برای یک طراح الهام‌بخش باشد و شمارا به عضوی از جامعه جهانی تبدیل کند.

او ادامه داد: ما در ابتدای امر گروه خاصی نداشتیم اما سعی کردیم قدم‌به‌قدم خودمان را به جامعه جهانی طراحی نزدیک کنیم لذا وقتی امروز بازخوردهای مثبت از جامعه جهانی و حرفه‌ای‌ها دریافت می‌کنیم بسیار لذت‌بخش است. مدیر هنری بک بن منحصربه‌فرد بودن یک برند را به خلاقیت محض مربوط دانست و گفت: خلاقیت و بهتر شدن همواره در بک بن برای ما مهم است در واقع ما سعی می‌کنیم که در هر پروژه بهتر از کار قبلی ظاهر شویم.

خلوشیان نیزدر جواب سوالی گفت: با اینکه برای نخستین بار به ایران سفر کرده‌ام اما برای اولین بار نیست که با فرهنگ ایران آشنا می‌شوم. مدیر تیم ما ریشه‌های ایرانی دارد و کتاب‌های ایرانی زیادی خوانده است. همچنین در کارهایمان از عناصر فرهنگ ایرانی نیز استفاده کرده‌ایم. با این حال تجربه دیدن بناهای تاریخی تاثیر زیادی روی طراحی ما خواهد گذاشت و این تاثیر در پروژه بعدی خودش را نشان می‌دهد.

مالخاصیان طراح گرافیک ارشد تیم  نیز در این باره بیان کرد: این طور نیست که با دیدن یک عنصر خاص آن را به پروژه بعدی اضافه کنیم بلکه آنچه یک طراح از یک بنای تاریخی می‌تواند بگیرد، الهام‌بخشی است. احساسات ما نیز در طراحی بعدی خودش را نشان می‌دهد و جدای از طراحی نیست. او گفت: زمانی که طراحان جهانی را می‌بینید و در فستیوال‌های مختلف طراحی شرکت می‌کنید، فکر خود را با یک موج خاص سازگار می‌کنید و دیگر از خودتان نمی‌پرسید این طراحی درست یا اشتباه است و سعی می‌کنید عضوی از یک جامعه حرفه‌ای و بزرگ شوید. ما نیز از اول به عنوان طراحان مستقل شروع به کار کردیم و قدم به قدم خودمان را با جامعه جهانی تطبیق دادیم و فاصله‌مان را با استانداردهای دنیا کم کردیم.

دومین دوسالانه آثار طراحان بسته بندی کشور، با حضور طراحان و مدیران Backbone Branding Studio و سخنرانی آنان در روز مراسم اهداء جوایز و برگزاری کارگاه آموزشی در مدرسه ویژه در تهران به کار خود در این دوره پایان داد.

عکاس: الهام احمدی

انعکاس گفتگوی اختصاصی میهمانان دومین دوسالانه ی طراحان بسته بندی در خبرگزاری‌ها:

خبرگزاری ایسنا (01)

خبرگزاری ایسنا (02)

هنرآنلاین (01)

هنرآنلاین (02)

جام جم آنلاین

دمادم